W latach 2014-2015 jeden z największych aktywnych wulkanów w Japonii wstrząsnął całym południowym wybrzeżem japońskich wysp. Kolumny czarnego dymu i trującego popiołu wznosiły się w niebo, obracając się w złowrogim leju, wciągając w siebie wszystkie żywe istoty. W Japonii wulkan Asso obudził się, zdobywając dziesiątki żyć.
4 – TRZĘSIENIA ZIEMI I WULKANIZM Opis planszy i legendy Mapa „Trzęsienia ziemi i wulkanizm” przedstawia obszary sejsmiczne na kuli ziemskiej oraz rozmieszczenie wulkanów, grzbietów i rowów oceanicznych. Występowanie zjawisk sejsmicznych i wymienionych form ukształtowania powierzchni ziemi i dna oceanów jest ściśle związane z przebiegiem granic płyt litosfery, pokazanym na poprzedniej planszy „Tektonika – płyty litosfery”. Wyjmij planszę z teczki i ułóż tak, aby wypukły czarny trójkąt znalazł się w prawym dalszym rogu. Zanim zaczniesz oglądać mapę, zwróć uwagę na dodatkowe informacje, znajdujące się na planszy. Tytuł mapy umieszczono w lewym dalszym rogu planszy. W kolejnym wierszu znajduje się skala liczbowa mapy. Mapa została wykonana w skali 1: 90 000 000 (jeden do dziewięćdziesięciu milionów). Skala mapy określa, jaki jest stosunek odległości na mapie do odległości w terenie. Skala 1: 90 000 000 oznacza, że 1 cm na mapie odpowiada 90 000 000 cm, czyli 900 km na powierzchni ziemi. Taka skala pozwala pokazać na jednej planszy wszystkie kontynenty. Niestety w tej skali mają one małą powierzchnię. Dlatego czytanie tej mapy wymagać będzie od Ciebie dużej precyzji i uwagi. W prawym bliższym rogu planszy umieszczono cyfrę 4. To numer strony, który jest równocześnie numerem planszy. Zanim zaczniesz poznawać treść mapy, sięgnij po oddzielną planszę „Legenda”. Po dokładnym przeczytaniu informacji, w niej zawartych, twoja praca będzie przebiegała sprawniej. Na planszy „Legenda” znajdziesz informacje o sposobie, w jaki przedstawiono na mapie siatkę kartograficzną oraz kontynenty. Na omawianej mapie umieszczono następujące wypukłe elementy siatki kartograficznej, pokazane również na innych mapach w atlasie w tej skali. Są to: ramka mapy. Ma kształt zbliżony do elipsy. Tworzą ją następujące linie siatki kartograficznej: na północy i południu linie, obrazujące bieguny, a na wschodzie i zachodzie południk 170° długości geograficznej zachodniej. Bieguny na kuli ziemskiej są punktami, jednak w zastosowanym odwzorowaniu mają postać linii. Dlaczego tak się dzieje, wyjaśniliśmy przy okazji planszy „Świat – siatka kartograficzna”. Również przy okazji omawiania tej planszy, opisaliśmy, dlaczego południk 170° jest prawą i lewą ramką mapy. równik, oznaczony linią złożoną z dużych kropek. W druku barwnym kropki są czarne. Równik biegnie poziomo, przez środek mapy. Jego wartość została opisana w stopniach geograficznych po prawej stronie ramki. Jest to 0°. Równik dzieli kulę ziemską na dwie półkule: północną i południową. zwrotniki i koła podbiegunowe, narysowane czarną linią złożoną z krótkich odcinków. Przebieg zwrotników i kół podbiegunowych jest podobny do przebiegu równika. Biegną poziomo od lewej do prawej ramki mapy. Zaczynając od północy najpierw znajdziesz linię koła podbiegunowego północnego, później Zwrotnik Raka, a następnie równik. Kierując się na południe od równika, znajdziesz zwrotnik Koziorożca i koło podbiegunowe południowe. Wartości zwrotników i kół podbiegunowych opisano w stopniach geograficznych po prawej stronie ramki. Wartość koła podbiegunowego północnego to 66°33´ szerokości geograficznej północnej, zwrotnika Raka 23°27´ szerokości geograficznej północnej, zwrotnika Koziorożca 23°27´ szerokości geograficznej południowej, koła podbiegunowego południowego 66°33´ szerokości geograficznej południowej. południki 0° i 180°, pokazane linią złożoną z drobnych kropeczek, a w druku barwnym grubszą, czarną, ciągłą linią. Południk zero stopni biegnie z północy na południe, przez środek mapy, łącząc bieguny. Południk 180° ma podobny przebieg, ale położony jest bliżej prawej ramki mapy. Południki 0° i 180° nie są opisane na mapie. Południki 0° i 180° dzielą kulę ziemską na dwie półkule: wschodnią i zachodnią. Przebieg wypukłej siatki kartograficznej jest pokazany jedynie na oceanach. Wszystkie linie siatki kartograficznej, poza równikiem i liniami tworzącymi ramkę mapy, są przedłużone o kilka milimetrów poza ramki. Siatka kartograficzna w czarnym druku jest taka sama, jak siatka pokazana na planszy „Świat – siatka kartograficzna”. Linię brzegowa lądów narysowano równoległą, podwójną linią: ciągłą od strony oceanów i kropkowaną od strony lądów. Zarówno wnętrza kontynentów jak i oceany są gładkie. W druku barwnym wybrzeża oznaczono czarną linią, kontynenty są zielone a oceany niebieskie. W wielu miejscach sygnatury obszarów sejsmicznych, wulkanów, grzbietów i rowów oceanicznych pokrywają się z siatką kartograficzną lub rysunkiem linii brzegowej. W takiej sytuacji linie siatki i wybrzeża zostały przerwane. Jak wiesz, równik dzieli kulę ziemską na półkulę północną i południową, a południki 0° i 180° na półkulę zachodnią i wschodnią. Pośrodku mapy znajdziesz przecięcie równika z południkiem 0°. To przecięcie wyznacza cztery ćwiartki kuli ziemskiej. Są to: ćwiartka północno-zachodnia, zajmująca lewą, dalszą część mapy. W tej ćwiartce leży w całości Ameryka Północna. Na północy kontynent ten rozciąga się od ramki mapy aż do południka 0°. Północno wschodnią część kontynentu zajmują wyspy. Na wschodzie ćwiartki, przy południku 0° znajduje się zachodni fragment Europy, a na południe od niego zachodnia część Afryki. Na południu ćwiartki, przy równiku, leży północna część Ameryki Południowej. ćwiartka północno-wschodnia, zajmująca prawą, dalszą część mapy. W tej ćwiartce leżą: Europa, bez zachodniej części kontynentu, niemal cała Azja, bez północno- wschodniego skrawka kontynentu. Na południowym zachodzie ćwiartki znajduje się północno wschodnia część Afryki. ćwiartka południowo-zachodnia, znajdująca się w lewej, bliższej części mapy. W tej ćwiartce mieści się niemal w całości Ameryka Południowa, bez północnego fragmentu kontynentu oraz na południu ćwiartki połowa Antarktydy. ćwiartka południowo-wschodnia, znajdująca się w prawej bliższej części mapy. W północno-zachodniej części ćwiartki leży południowa część Afryki. W północno- wschodniej części ćwiartki znajduje się Australia i na północ od niej, przy równiku, wyspy należące do Azji. Na południu ćwiartki, przy dolnej ramce mapy leży połowa Antarktydy. Przy dalszym brzegu planszy, pomiędzy tytułem mapy a trójkątem, znajduje się objaśnienie czterech sygnatur, użytych jedynie na tej mapie i nie wyjaśnionych w legendzie. Są to: obszary sejsmiczne, pokazane fakturą złożoną z kropek. W druku barwnym żółte. wybrane wulkany, oznaczone wypukłym trójkątem z wklęsłym środkiem. W druku barwnym trójkąt ma czarną obwódkę i czerwoną powierzchnię. Wulkany nie są opisane na mapie. grzbiety oceaniczne, oznaczone granatową, linią przerywaną. Nie opisane na mapie. rowy oceaniczne, narysowane dwiema ciągłymi, równoległymi liniami. W druku barwnym rowy oceaniczne są pokazane rysunkiem bardzo spłaszczonej, wydłużonej elipsy, o granatowej obwódce i białym wnętrzu. Nie są opisane na mapie. Opis geograficzny Trzęsienia ziemi to drgania lub kołysanie, odczuwalne na powierzchni Ziemi. Zjawisko to jest zazwyczaj spowodowane przemieszczeniem mas skalnych w głębi Ziemi. Do trzęsień ziemi najczęściej dochodzi na granicach płyt litosfery, zwłaszcza w miejscach, gdzie płyty napierają na siebie czyli w strefach subdukcji lub tam, gdzie przemieszczają się równolegle do siebie w przeciwnych kierunkach. Jeśli z jakiegoś powodu wzajemny ruch płyt zostaje zablokowany, w skorupie ziemskiej dochodzi do ogromnych naprężeń. Po jakimś czasie stają się one tak duże, że zablokowane skały gwałtownie przemieszczają się. Jest to odczuwalne na powierzchni Ziemi jako trzęsienie. Kiedy dziennikarze w mediach mówią o trzęsieniu ziemi, zazwyczaj używają sformułowań: „trzęsienie ziemi o sile 8° w skali Richtera”, „epicentrum trzęsienia znajdowało się w okolicach miasta...” Otóż epicentrum to miejsce na powierzchni Ziemi, w którym odczuwa się najsilniejsze wstrząsy. Jest ono położone bezpośrednio nad hipocentrum, czyli miejscem pod powierzchnią ziemi, w którym doszło do przemieszczenia skał. Natomiast siłę trzęsienia ziemi określa się za pomocą skali Richtera. Jest to dziesięciostopniowa skala, w której wstrząsy o sile poniżej 2 stopni są nieodczuwalne dla człowieka, natomiast wstrząsy o sile powyżej 8 stopni są katastrofalne w skutkach. Skala jest tak skonstruowana, że każdy kolejny stopień to trzęsienie o dziesięciokrotnie większej sile. Trzęsienia ziemi są szczególnie niebezpieczne na terenach gęsto zaludnionych. Silne wstrząsy naruszają konstrukcje budynków, mostów i innych budowli, niszczą drogi, linie kolejowe, sieci wodociągowe, gazowe, elektryczne. To właśnie walące się budynki oraz pożary, powstałe na skutek wstrząsów, są dla ludzi bardziej niebezpieczne niż same wstrząsy i powodują śmierć czasem ogromnej ilości osób. Mogłoby się wydawać, że trzęsienia ziemi, których hipocentra znajdują się pod dnem oceanu, są niegroźne dla ludzi. Niestety i one niosą za sobą poważne niebezpieczeństwo. Drgania dna oceanu wywołują tsunami czyli ogromne fale, które przemieszczają się z wielką prędkością i zalewają wybrzeża kontynentów. Termin tsunami pochodzi z języka japońskiego i oznacza falę portową. Zjawisko to może zaistnieć wyłącznie w dużym zbiorniku wodnym, dlatego na Ziemi tsunami zagrażają głównie wybrzeżom Oceanu Spokojnego. 11 marca 2011 r. trzęsienie ziemi o sile 9° w skali Richtera miało miejsce w Japonii. Epicentrum trzęsienia znajdowało się 130 km od wschodnich wybrzeży tego kraju. Tsunami, które nawiedziło całe wschodnie wybrzeże Japonii, miało wysokość ponad 10 m! Na równinach woda wdarła się 10 km w głąb lądu. Wiele nadmorskich miejscowości zostało dosłownie zmytych z powierzchni Ziemi. Przez niecałą dobę tsunami dotarło do Hawajów, wybrzeży Ameryki Północnej i Południowej i spowodowało tam straty materialne szacowane na wiele milionów dolarów. Współczesna nauka nie umie dokładnie przewidzieć kiedy i gdzie wystąpi trzęsienie ziemi. Co prawda 11 marca 2011 r. dzięki japońskiemu systemowi ostrzegania, telewizja nadała alarmową informację o zbliżających się wstrząsach, co uratowało życie wielu ludzi. Jednak to zbyt późno, by zapobiec katastrofie. Dlatego jedyną metodą radzenia sobie z tym zjawiskiem jest zabezpieczanie się przed jego skutkami. W krajach wysoko rozwiniętych, na obszarach leżących w strefach aktywnych sejsmicznie, stosuje się specjalne technologie w budownictwie. Budynki tam stawiane mają wytrzymałe, elastyczne szkielety oraz podpory z gumy i stali, które mają za zadanie tłumić wstrząsy. Niestety są to rozwiązania kosztowne i z tego względu rzadko stosowane w uboższych krajach. Jak już stwierdziliśmy obszary sejsmiczne, czyli obszary częstych trzęsień ziemi, znajdują się głównie na granicach płyt litosfery, zwłaszcza tam, gdzie płyty napierają na siebie albo poruszają się równolegle w tych samych kierunkach. Obszary sejsmiczne, oznaczone na omawianej mapie, pokrywają się więc w większości z granicami płyt litosfery, zaznaczonymi na mapie „Tektonika – płyty litosfery”. Na kuli ziemskiej wyróżniamy dwie strefy, gdzie zjawiska sejsmiczne są szczególnie aktywne. Pierwsza z nich to „Ognisty Pierścień Pacyfiku” czyli obszar położony wokół Oceanu Spokojnego: zachodnie wybrzeża obu Ameryk, wschodnie wybrzeża Azji, północne wybrzeża kontynentu australijskiego oraz wyspy Nowa Gwinea i Nowa Zelandia. To tutaj notuje się około 75 – 80% wszystkich trzęsień ziemi mających miejsce na naszej planecie. Drugi obszar dużej aktywności sejsmicznej znajduje się w Eurazji na terenach wypiętrzonych podczas fałdowań alpejskich. Jest to pas, obejmujący południową Europę, Turcję, Iran, Himalaje i wyspy Archipelagu Malajskiego: Sumatrę, Jawę, Borneo i Celebes. Obszar ten pokrywa się z południową granicą Eurazjatyckiej płyty litosfery. Pozostałe strefy sejsmiczne to strefy ryftów, czyli obszary, gdzie płyty litosfery odsuwają się od siebie. Przykładem takiej strefy jest Grzbiet Śródatlantycki, ciągnący się mniej więcej przez środek Oceanu Atlantyckiego. Większa część grzbietu leży pod wodą, jedynie jego fragmenty wznoszą się ponad poziom oceanu. Takim obszarem, położonym powyżej poziomu oceanu, jest Islandia, wyspa, na której zjawiska sejsmiczne i wulkaniczne są bardzo aktywne. Wulkan był w mitologii rzymskiej bogiem ognia. Współczesna nauka za wulkan uważa miejsce, gdzie z ziemi wydobywa się lawa i inne produkty, towarzyszące jego wybuchowi. Najczęściej ma on formę stożka o mniej lub bardziej stromych zboczach, ale zdarzają się wulkany w kształcie szczeliny w ziemi, z której wypływa lawa. Wulkany najczęściej powstają na granicach płyt litosfery: w strefach ryftu, czyli tam gdzie płyty odsuwają się od siebie lub w strefach subdukcji, czyli w miejscach gdzie jedna z płyt wsuwa się pod drugą. Magma czyli płynne skały, które podczas wybuchu wulkanu wydobywają się na powierzchnię ziemi lub dno oceanu, nazywa się lawą. Temperatura lawy sięga kilkuset a nawet kilku tysięcy stopni Celsjusza. Oprócz lawy, podczas wybuchu ze stożka wulkanu wydobywają się trujące opary siarki i dwutlenku węgla, chmury popiołów oraz mniejsze lub większe fragmenty skał. Erupcja czyli wybuch wulkanu może być tak samo katastrofalna w skutkach, jak trzęsienie ziemi. Znanym przykładem jest wybuch, leżącego w południowych Włoszech, Wezuwiusza w czasach starożytnych w 79 r. Wybuch zniszczył leżące na stokach wulkanu Pompeje, Herkulanum i Stabie. Na miasta te posypały się rozżarzone fragmenty skał, które powodowały pożary, walenie się budynków i zabijały ludzi. Mieszkańców uśmiercały również trujące gazy, wydobywające się z wulkanu. Po trwającej trzy dni erupcji, miasta pokryła kilkumetrowa warstwa popiołów. W 1815 roku wybuchł, leżący na małej indonezyjskiej wysepce, wulkan Tambora (ćwiartka południowo-wschodnia). Słup wybuchu osiągnął wysokość 44 km, a sam wybuch słychać było w promieniu 2 tysięcy kilometrów. Erupcja wulkanu spowodowała śmierć blisko 12 tysięcy osób. Ilość i zasięg wyrzuconych w powietrze pyłów były tak duże, że utrzymywały się one w atmosferze Ziemi przez dłuższy czas, powodując zmiany klimatyczne. Rok 1816 nazwano „rokiem bez lata”. Spadek temperatury był tak duży, że w miesiącach letnich wystąpiły przymrozki i opady śniegu, niszcząc uprawy, powodując klęskę głodu i sprzyjając epidemii tyfusu. Łączną liczbę ofiar tego wybuchu ocenia się na około 200 tysięcy osób! Pomimo niebezpieczeństwa ludzie chętnie zamieszkują zbocza i tereny wokół wulkanów. Jedną z korzyści, jakie płyną z osiedlania się w tych rejonach, jest żyzna gleba, utworzona na zastygłej lawie, pozwalająca osiągnąć znaczne zbiory. Inny przykład czerpania korzyści z zamieszkiwania terenów wulkanicznych znajdziemy na Islandii. Wyspa ta leży na Grzbiecie Śródatlantyckim, który jest strefą ryftu, a więc strefą zwiększonej aktywności wulkanicznej. Islandczycy wykorzystują energię geotermalną, pochodzącą z gorących wód podziemnych, do produkcji energii elektrycznej oraz ogrzewania mieszkań. Wytwarzanie energii w ten sposób jest do tego stopnia korzystne, że zimą ogrzewa się niektóre chodniki w Reykjaviku (czytaj Rejkiawiku), stolicy Islandii! Życie w strefach zagrożonych wybuchem wulkanu zmusza do prowadzenia ciągłych obserwacji jego aktywności. Okazuje się, że w niektórych przypadkach udaje się przewidzieć, kiedy nastąpi erupcja. 18 maja 1980 roku wybuchł wulkanu St. Helens (ćwiartka północno-zachodnia). Była to jedna z pierwszych erupcji, która została przepowiedziana przez służby wulkanologiczne. Wulkan St. Helens znajduje się na zachodnim wybrzeżu Stanów Zjednoczonych, na obszarze „Ognistego Pierścienia Pacyfiku”. Wybuch, który nastąpił 18 maja, poprzedziło powstanie wybrzuszenia na zboczu wulkanu oraz seria trzęsień ziemi. Po jednym z nich osunęło się północne zbocze góry. Bezpośrednio po nim nastąpiła erupcja wulkanu. Wyrzuciła ona w powietrze prawie jedną trzecią objętości góry i miała siłę 20 tysięcy razy większą niż pierwsza bomba atomowa zrzucona na Hiroszimę. Dzięki prowadzonym obserwacjom erupcję przewidziano z dwutygodniowym wyprzedzeniem, co pozwoliło ewakuować ludzi, mieszkających w okolicach wulkanu St. Helens. Najwięcej czynnych wulkanów naszego globu znajduje się w „Ognistym Pierścieniu Pacyfiku”. W Stanach Zjednoczonych należą do niego między innymi wulkany położone na Alasce oraz opisany wulkan St. Helens. W Meksyku, na zwrotniku Raka, znajduje się Paricutin (czytaj parikutin) (ćwiartka północno-zachodnia), który narodził się w czasach współczesnych, na oczach zdumionych rolników. W lutym 1943 r. na polu kukurydzy, należącym do miejscowego farmera, pojawiła się szczelina, z której zaczęły wydobywać się gazy, popioły i rozżarzone fragmenty lawy. Następnego dnia stożek wulkanu miał już 50 m, a po tygodniu 100 m wysokości! Aktywność wulkanu rosła. W lipcu ewakuowano ludność zamieszkującą pobliskie wsie, gdyż z wulkanu zaczęły wypływać potoki lawy. W sierpniu jedynym śladem po ewakuowanych miejscowościach były, wystające ponad zastygłe potoki lawy, wieże kościoła w jednej z nich. Aktywność Paricutina trwała do 1952 roku, kiedy to wulkan ucichł. Stożek wulkanu osiągnął wysokość 424 metry ponad pole kukurydzy, z którego się narodził, a po którym nie zostało ani śladu. W strefie „Ognistego Pierścienia Pacyfiku” w Ameryce Południowej, w Andach znajdują się najwyższe na świecie wulkany. Najwyższy z nich to, leżący na zwrotniku Koziorożca, Ojos del Salado (czytaj ohos del salado) (ćwiartka południowo-zachodnia), o wysokości 6893 m. Obecnie wulkan jest nieaktywny. Drugi pod względem wysokości jest Llullaillaco (czytaj jujaijako) (ćwiartka południowo-zachodnia), leżący na granicy Chile i Argentyny. Mierzy on 6739 m. Jest najwyższym na świecie czynnym wulkanem. Na zachodnich wybrzeżach Oceanu Spokojnego najbardziej znanymi wulkanami są: Kluczewska Sopka (ćwiartka północno-wschodnia), leżąca w Rosji na Kamczatce, będąca najbardziej aktywnym wulkanem Eurazji, Fudżi (ćwiartka północno-wschodnia), najwyższy szczyt Japonii oraz wulkany leżące na Filipinach. Drugi obszar intensywnej działalności wulkanicznej, podobnie jak w przypadku zjawisk sejsmicznych, obejmuje strefę fałdowań alpejskich w Eurazji. Jest to pas ciągnący się od południa Europy, poprzez obszar Turcji i Iranu, Himalaje oraz wyspy Archipelagu Malajskiego: Sumatrę i Jawę. W pasie tym najbardziej znane wulkany to: włoska Etna (ćwiartka północno-wschodnia), najwyższy szczyt Kaukazu – Elbrus (ćwiartka-północno wschodnia) oraz leżące na wyspach Archipelagu Malajskiego Tambora i Krakatau (ćwiartka południowo-wschodnia). W Afryce najbardziej znanym wulkanem jest Kilimandżaro (ćwiartka południowo- wschodnia). Leży on w środkowo-wschodniej części kontynentu, na południe od równika. Wulkan ten powstał na skutek pęknięcia tektonicznego litosfery we wschodniej części Afryki. Kilimandżaro jest najwyższym szczytem kontynentu. Jego wysokość to 5895 m. Grzbiety oceaniczne można opisać jako góry na dnie oceanu. Czasem ich szczyty wznoszą się ponad poziom wody, tworząc wyspy. Taką wyspą jest Islandia, leżąca na Grzbiecie Śródatlantyckim (ćwiartki północno-zachodnia i południowo-zachodnia). Grzbiety oceaniczne tworzą się w strefach ryftu, a więc tam, gdzie przez pęknięcia w litosferze wydobywa się lawa, tworząc nową skorupę ziemską. Oprócz Grzbietu Śródatlantyckiego na mapie zaznaczono Wzniesienie Wschodniopacyficzne (ćwiartka południowo- zachodnia), leżące na Oceanie Spokojnym oraz system grzbietów na Oceanie Indyjskim. Rowy oceaniczne powstają w strefach subdukcji, a więc tam, gdzie jedna z płyt litosfery wsuwa się pod drugą. Są to głębokie, wąskie i długie obniżenia dna oceanu, sięgające 5 i więcej kilometrów głębokości. Najgłębszy rów oceaniczny – Rów Mariański znajduje się na wschód od Azji (ćwiartka północno-wschodnia). Jego głębokość to prawie 11 kilometrów. Rowy oceaniczne występują najczęściej wzdłuż archipelagów. Przykładem mogą być: Rów Filipiński, leżący u zachodnich wybrzeży Filipin (ćwiartka północno-wschodnia) lub Rów Jawajski, znajdujący się na południowy zachód od Archipelagu Malajskiego (ćwiartka południowo-wschodnia). Rowy oceaniczne mogą tworzyć się również u wybrzeży lądów. Przykładem jest Rów Atakamski (ćwiartka południowo zachodnia) ciągnący się wzdłuż zachodnich wybrzeży Ameryki Południowej. Po zakończeniu czytania schowaj planszę z powrotem do teczki. Pliki do pobrania: 04_opis planszy i 04_opis tresci
W Europie wybuchają teraz dwa wielkie wulkany. Znów budzi się Etna, ale jeszcze gorsza jest sytuacja na Islandii. Islandzki wulkan Fagradalsfjall grozi wielkim wybuchem.
Nowości: Etna – najwyższy i największy wulkan w Europie Etna to wszystkim znany czynny stratowulkan we Włoszech na wschodnim wybrzeżu Sycylii. Wulkan ten ma powierzchnię przynjamniej 1250 kilometrów kwadratowych. I obecnie ma wysokość 3340 m Jednak jego wysokość ciągle ulega zmianie, a to jest spowodowane jego aktywnością. Niektóre obszary tego wulkanu od 1987 roku są chronione przez Park Regionalny Etna. Natomiast na listę światowego dziedzictwa UNESCO został wpisany w 2013 roku. Najbardziej aktywny wulkan Wulkan Etna jest jednym z najbardziej aktywnych wulkanów na świecie. Ludzie, którzy mieszkają blisko niego są ciągle narażeni na bezpieczeństwo. W odległości 5 kilometrów od wulkanu mieszka około 100 osób. Niedaleko wulkanu jest kilkanaście miejscowości, np. Giarre, Linguaglossa, Maletto, Adrano, Belpasso. Wulkan ten cały czas daje o sobie znać i można obserwować wydobywające się z niego gazy oraz para. Natomiast podczas erupcji wyrzuca materiał piroklastyczny, a są w tym też bomby wulkaniczne i popiół. Erupcje wulkanu Pierwsze wzmianki dotyczące erupcji tego wulkanu pochodzą z około 1500 r. i od tamtej pory zostało zanotowane około 200 jego wybuchów. Jego największa erupcja była w 1669 roku i trwała ona aż 4 miesiące od 11 marca do 11 lipca. 1669 roku. Natomiast ostatnie erupcje miały miejsce 8 kwietnia 2010 roku, od 25 sierpnia 2010 do 27 kwietnia 2013 roku, 3 września 2013 roku oraz 16 maja 2015 roku. Coś dla turystów Etna cudownie wygląda zimą, kiedy jego szczyt oraz zbocza są pokryte śniegiem dzięki temu skupia na sobie wzrok wielu turystów. Dzięki temu wybiera się na niego wielu narciarzy. Poza tym blisko niego znajduje się wiele muzeów, które można przy okazji zwiedzać, a do tego organizowane są wycieczki piesze czy rowerowe. Według mitologii Informację na temat tego wulkanu można znaleźć również w starożytnych mitach, które mówią, że w jego wnętrzu znajdowała się kuźnia Hefajstosa. To właśnie w tej kuźni syn Zeusa oraz Hery wykuwał dla swojego ojca pioruny. We wnętrzu byli również cyklopi, a jednym z nich był Polifem, który był synem Posejdona, miał jedno oko pośrodku czoła. To właśnie do jego niewoli trafił Odys, który powracał do Itaki. W wyniku burzy jego okręty znalazły się w krainie cyklopów u podnóża wulkanu, gdzie Polifem zjadł towarzyszy Odysa. Natomiast Odysowi udało się uciec, ponieważ upił Polifema, a potem go oślepił kołkiem oliwnym. Kiedy Odys uciekał, Polifem rzucał w niego skały, które odrywał z Etny.
W krainie wulkanów. Sylwetkę Ostrzycy widać z odległości wielu kilometrów. Przy dobrej pogodzie można ją dostrzec nawet ze szczytów Karkonoszy. Jej klasyczny stożkowaty kształt dowodzi wulkanicznego pochodzenia. Ukształtował się w okresie trzeciorzędu, w czasie masowych ruchów górotwórczych. Sudety były wówczas obszarem o
| | Volcanoes & Earthquakes trzęsienia (Pokaż) Wszystko >M3 >M4 >M5 >M6 M7+ / ostatnich 24h - ostatnich 48h - w ubiegłym tygodniu - ostatnie 2 tygodnie / archiwum | Lista
Kraina Wygasłych Wulkanów – w Polsce naprawdę są wulkany. Polska turystyka jest naprawdę bardzo ciekawa. Wystarczy tylko dobrze poszukać i nie podążać najbardziej utartymi ścieżkami. Czyli albo w góry, albo w morze, albo na Mazury. Jeśli tylko zejdziemy z tego toru, natkniemy się na wiele ciekawych miejsc i atrakcji, o których
Wulkany w Polsce? Niewiele osób wie, że w naszym kraju znajduje się ich całkiem sporo. Chociaż są wygasłe, do dzisiaj budzą wyobraźnię, zadziwiają i są częstym celem wycieczek. Odkrywamy najciekawsze miejsce na „wulkanicznej” mapie Polski. Wulkany w Polsce istnieją naprawdę. Chociaż wszystkie są nieaktywne – wygasły wiele milionów lat temu – wciąż stanowią unikatową atrakcję. Gdzie je znajdziemy i czy warto je zobaczyć?Kraina Wygasłych Wulkanów w PolsceW Polsce mamy wyłącznie wygasłe wulkany. Istnieje bardzo małe prawdopodobne, aby mogły się „obudzić”. W Polsce dochodzi wprawdzie do ścierania się płyt tektonicznych, ale skala tego zjawiska jest niewielka. Mimo wszystko naprawdę warto zobaczyć te miejsca. Góry wulkaniczne w Polsce występują w Beskidach, Pieninach czy Górach Świętokrzyskich. Geologicznym rajem i największym skupiskiem nieaktywnych już wulkanów jest region Pogórza Kaczawskiego i Gór Kaczawskich. Zakątek ten nazywany jest „Krainą Wygasłych Wulkanów”.Miejsce to znaczą wzgórza o charakterystycznym stożkowym kształcie i niespotykane w innych regionach Polski skały. Przed milionami lat w krajobrazie tej części Dolnego Śląska dominowały setki dymiących stożków wulkanicznych. Dzisiaj to popularny cel pieszych wędrówek – wzdłuż 85-kilometrowego Szlaku Wygasłych Wulkanów. Podróżując tym szlakiem, odkryjemy wiele niezwykłych miejsc. Przedstawiamy najciekawsze z nich. Ostrzyca – najwyższy wulkan w PolsceNajwyższym wulkanem nie tylko w dolnośląskiej „Krainie Wygasłych Wulkanów”, ale też w całej Polsce, jest Ostrzyca (501 m Miejsce to nazywane jest czasem „Śląską Fudżijamą”. Nieaktywny już ponad 4 mln lat stożek dziś stanowi ciekawą turystyczną atrakcję. Warto się wspiąć na szczyt Ostrzycy – rozciąga się stąd przepiękna panorama Pogórza Kaczawskiego. Przy dobrej widoczności można też zobaczyć nawet szczyty Karkonoszy i Gór Izerskich. To świetne miejsce na wycieczkę szczególnie w maju - kiedy góra wyłania się nad niekończącymi się polami rzepaku. Grodziec – zamek na wygasłym wulkaniePopularny punktem wycieczek jest zamek Grodziec. Wznosi się on na szczycie blisko 400-metrowej skały będącej powulkanicznym wzgórzem. Twierdza została wybudowana w stylu późnogotyckim (pierwotnie w XII wieku został tu wzniesiony drewniano-ziemny gród). Dzisiaj turyści mogą tu zwiedzać imponujący zamek z rozległym dziedzińcem, wieżą widokową, jak też wnętrza twierdzy z przepięknymi salami Organy MyśliborskieTo ukryty w ostępach leśnych bazaltowy blok na górze Rataj (350 m Znajduje się na terenie Parku Krajobrazowego Chełmy. Małe Organy Myśliborskie są niemal 30-metrową pozostałością po wulkanie zniszczonym siłami natury. Po stożku i kraterze nie ma już śladu. Przetrwało jedynie strome, bazaltowe wzniesienie (nek) wypełniające wnętrze komina wulkanicznego. Można tam dotrzeć czerwoną trasą z Myśliborza. Czartowska SkałaKolejnym wartym uwagi punktem na Szlaku Wygasłych Wulkanów jest Czartowska Skała. To niepozorne wzgórze, wznoszące się na wysokość 463 m jest obecnie pomnikiem przyrody. Charakterystycznie wystające skały to pozostałość po kominie wulkanicznym, który stanowi doskonały punkt widokowy. Pod szczytem znajduje się także pozostałość wyrobiska z formacjami skalnymi przypominającymi Organy Myśliborskie. Zobacz także Wygasły wulkan WilkołakWilkołak, nazywany też Wilczą Górą, to bazaltowy szczyt o wysokości 367 m Jest pozostałością wulkanu, który był aktywny kilkanaście milionów lat temu. Widoczne obecnie wzniesienie nie stanowi jednak stożka wulkanicznego, lecz resztkę komina, którym magma przedostawała się ku powierzchni. Niewątpliwą zasługą działającego tu od stu lat kamieniołomu jest odsłonięcie unikatowych warstw geologicznych. Tutejsze skały bazaltowe zostały wykorzystane przy budowie Pałacu Kultury i Nauki w Warszawie. Organy WielisławskieTo imponujące urwisko na zboczu góry Wielisławka (375 m które swoją strukturą przypomina organowe piszczałki. Barwne skały wulkaniczne (porfiry) powstały wskutek zastygania magmy w kominie wulkanicznym. Do Organów Wielisławskich prowadzi malownicza ścieżka, którą można pokonać także samochodem. Na szczycie wzgórza zachowały się także pozostałości zamku pochodzącego najprawdopodobniej z XII lub XIII wieku. Czynne wulkany w Europie. Gdzie je znajdziemy?Aktywnych wulkanów w Polsce nie znajdziemy, ale na terenie Europy już tak - jest ich najprawdopodobniej kilkanaście, chociaż specjaliści spierają się o ich dokładną liczbę. Większość z nich znajduje się na terenie Islandii oraz Włoch. Przedstawiamy kilka z wulkany we WłoszechNajwiększym czynnym wulkanem w Europie jest Etna położona na wschodnim wybrzeżu Sycylii. Dotąd wybuchała ponad 200 razy (ostatni raz w 2009 roku). Najsilniejszy wybuch zanotowano w 1669 roku – wówczas spowodowało to zniszczenie Włoszech bardzo znany jest również Wezuwiusz, uznawany też za jeden z najbezpieczniejszych wulkanów świata. Wszystko dlatego, że podczas erupcji wyrzuca nie tylko lawę, ale także materiały piroklastyczne, takie jak bomby wulkaniczne czy popioły. Obecnie Etna jest czynnym wulkanem we Włoszech jest Stromboli (na wyspie o tej samej nazwie). Na zboczach krateru mieszkańcy uprawiają winorośl. Do ostatniej erupcji doszło tu w 1993 wulkany na IslandiiNajbardziej niebezpiecznym wulkanem na Islandii jest Katla ukryty pod lodowcem Mýrdalsjökull. Do ostatniej erupcji doszło w 1918 roku. Eksperci są jednak zgodni co do tego, że w najbliższym czasie należy spodziewać się kolejnej eksplozji. Badania pokazują, że wypełniają się komory magmowe tego wulkanu. Eyjafjallajökull to islandzki wulkan, do którego erupcji dochodziło czterokrotnie. Ostatni raz było to w 2010 roku – unoszące się nad Europą chmury pyłu wulkanicznego doprowadziły do niemal całkowitego paraliżu lotniczego w wulkanem Islandii jest również Grimsvötn (znajduje się pod lodowcem Vatnajökull). Ostatnia erupcja wulkanu miała miejsce 21 maja 2011.
Wulkany w Polsce: gdzie się znajdują? Mapa wulkanów w Polsce, Pieninach, Górach Świętokrzyskich oraz Gorcach. Wulkany w Polsce, które powstały wiele milionów lat temu warto zobaczyć chociażby po to, aby nabrać dystansu do życia tu i teraz. Potrzebujesz resetu? Ruszaj w drogę, nie zwlekaj.
Obecnie możemy znaleźć kilka aktywne wulkany na kontynencie europejskim. Chociaż w przeszłości uważano je za środek bogów do wyrażenia swojej wściekłości, dziś wiemy, że wulkany są jednym z najbardziej imponujących zjawisk przyrodniczych na która bada ten fakt, to wulkanologia. Zainteresowani podróżni mają do wyboru wiele miejsc docelowych. W tym artykule opowiemy o głównych aktywnych wulkanach w Europie, uporządkowanych od najmniej do największego znaczenia. Jaki jest najważniejszy aktywny wulkan w Europie?5. Wulkan Metana, GrecjaNa półwyspie Metana znajdujemy około trzydziestu wulkanów. Wśród nich jest wulkan Metana, który jest jedną z głównych atrakcji turystycznych greckich Wulkan Milo, GrecjaMilo jest uważany za potencjalnie aktywny wulkan. Znajduje się na wyspie Milo, jednym z najmniej turystycznych rejonów Morza Egejskiego. Krater wulkanu został pokryty morzem, co spowodowało powstanie się nazywa zatoczka do okrągłego wlotu wody, który zwykle ma wąskie wejście do morza. Jest mniejszy niż Kaldera Santorini, GrecjaKaldera Santorini to wciąż aktywny kompleks wulkaniczny. Jedna z najpotężniejszych erupcji miała miejsce w XVII wieku pne i jest znana jako Erupcja minojska. To wydarzenie doprowadziło do wymiana Wulkan Nísiros, GrecjaWulkan Nísiros jest najmłodszym wulkanem na Morzu Egejskim. W ostatnich latach temperatura tego wzrosła, więc uważa się, że w najbliższej przyszłości może nastąpić nowa Wulkan Etna, WłochyWulkan ten znajduje się na wschodnim wybrzeżu Sycylii i jest jednym z wulkanów bardziej aktywny na świecie. Jednak pomimo ciągłych erupcji, wokół niego wyrosły niektóre miasta, których głównym przedmiotem działalności jest jej wysokość różni się w zależności od erupcji, Etna mierzy około metrów. Taka jest jego wartość, że w czerwcu 2013 roku został wpisany na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Dlatego możemy uznać go za najważniejszy czynny wulkan w widać na poniższym filmie, jego erupcje są imponujące i wskazane jest, aby nie zbliżać się zbytnio do wulkanu, gdy stanie się aktywny, ponieważ jest to niebezpieczne:Inne aktywne wulkany, które możemy znaleźć w Europie, znajdują się w Rosja a wśród nich wyróżniają się wulkan Shiveluch, Karymsky i Bezymianny. Jeśli chcesz zobaczyć ich zdjęcia, zalecamy przeczytanie następującego artykułu: Lista głównych aktywnych wulkanów na Eva GomezZaktualizowano 29 Ten artykuł został udostępniony 33 razy. Spędziliśmy wiele godzin na zbieraniu tych informacji. Jeśli Ci się podobało, udostępnij, proszę:
This map provides a comprehensive overview of the cities in Europe, allowing travelers to easily visualize their travel routes and destinations. With clear and accurate details, the Printable Map of Europe with Cities is an essential tool for tourists, students, and geography enthusiasts alike. MAPAS FÍSICOS, POLÍTICOS Y MUDOS UNA VEZ QUE
zapytał(a) o 19:13 Ile jest wszystkich wulkanow w Europie Chodzi mi o konkretna liczbe To pytanie ma już najlepszą odpowiedź, jeśli znasz lepszą możesz ją dodać 1 ocena Najlepsza odp: 100% Najlepsza odpowiedź Wszystkich wulkanów jest (Włochy) Beerenberg (Norwegia) Grimsvötn (Islandia) Askja (Islandia) Hekla (Islandia) Katla (Islandia) Hvannadalshnukur (Islandia) Wezuwiusz ("Vesùvio", Włochy) Stromboli (Włochy) Vulcano (Włochy) Santoryn (Grecja) Pico del Teide (Wyspy Kanaryjskie) Uważasz, że znasz lepszą odpowiedź? lub
. 81 165 480 257 246 168 371 34
mapa wulkanów w europie
